انتقال حرارت
مکانیزمهای اصلی در انتقال حرارت
هدایت حرارت
در هدایت گرما، انتقال حرارت از طریق برهمکنشهای مستقیم بین مولکولها (همانند برخوردهای مولکولی) در یک جامد و یا سیال در حال آرامش اتفاق میافتد. پیشنیاز این انتقال وجود اختلاف دما در ماده، یا مادههای در تماس مستقیم با یکدیگر است.
توضیحات شکل - شعلهي اجاق گاز حرارت را از طریق کف ظرف با سطح مقطع A به آب منتقل میکند.
فلشهای قرمز رنگ جهت شار حرارت را بیان میکنند.
حرارت از قسمت گرم ماده به ناحیه سرد آن در طول مسیر هدایت گرما L بواسطه برهمکنش مولکولها در شرایط اختلاف دمای منتقل میشود.
مقدار گرمای انتقالی در این مکانیزم وابسته به پارامترهای
- ضریب هدایت گرمای ماده،
- طول مسیر هدایت گرما در ماده L،
- سطح انتقال دهنده گرما A،
- مدت زمان t تبادل گرما و
- اختلاف دمای بین ابتدا و انتهای هدایتکننده گرما
جابهجایی حرارت
انتقال گرما در مایعات و گازهای جاری به وسیله حرکت ماده رخ میدهد. که جابهجایی اجباری زمانی اتفاق میافتد که جریان به کمک نیروهای خارجی بوجود آمده باشند. مثالها: پمپی درون مخزن هیتر آب گرم، فنهای کامپیوتر.
توضیح شکل – هوای سرد به کمک فن به درون مکش میشود و اجزای درونی دستگاه را خنک کرده و سپس بعنوان هوای گرم شده خارج میشود.
اگر جریان به واسطه اختلاف در دانسیته ناشی از دماهای مختلف درون سیال بوجود بیاید، این پدیده را جابهجایی آزاد یا طبیعی مینامند؛ مانند گرمایش شوفاژ درون خانهها.
توضیح شکل – مولکولهای هوا توسط هیتر گرم شده و به دلیل تفاوت در دانسیته به سمت بالا میروند.
تشعشع گرما
انرژی توسط امواج الکترومغناطیسی در یک بازه خاص از طول موج منتقل میشود. هر جسم با دمای بالای صفر کلوین از خود تابشی منتشر میکند که با نام تشعشع گرما شناخته میشود.
تابش گرما متشکل از تابش UV، تابش نور و تابش فرو سرخ میباشد. تابش نور بازه طول موجهای مرئی برای چشم انسان را پوشش میدهد.